Spoorzoeken in Zuid-Europa

Presentatie door Aad de Meij

In dit programma worden tram- en spoorwegbedrijven onder de loep genomen, die één ding gemeen hebben: ze bevinden zich allemaal in de buurt óf ten zuiden van de noordelijke 45e breedtegraad. Veruit de meeste opnamen zijn tussen de twintig en vijftig jaar geleden gemaakt, maar ook recente opnamen passeren de revue.

We maken de aftrap in Villach en Graz in Oostenrijk. Na een merkwaardige ontmoeting met een stoom­locomotief in Joegoslavië brengen we een bezoek aan de tram van Zagreb. Vervolgens reizen we naar Italië en treffen we nog stoomtractie aan in en rond Venetië, maar minstens zo interessant zijn de draai­stroom­locomotieven (met dubbele pantografen) en hun latere opvolgers in San Remo en het trein­verkeer langs de Cote d’Azur.

De Tenda Spoorlijn van Ventimiglia naar Cuneo lag in 1969 nog steeds in puin, dus hier geen treinverkeer maar wel een impressie. De robuuste 4-assige “Peter Witt” motorwagens van de tram in Milaan staan ook op het menu en nemen we vervolgens een kijkje op het Stazione Centrale Ferroviaria di Palermo op Sicilië zien we o.a. een bijzondere locomotief.

In Frankrijk komen de familieleden van onze NS 1100-, 1300- en 1600-eloks in actie in het Rhônedal. Dat de bejaarde Nez Cassés ook in 2022 nog met gemak treinen met 160 km/h tussen Marseille en Lyon trekken en duwen zien we aan de hand van recente opnamen. Van de stoomtractie bij de SNCF zien we een laatste stuiptrekking in Bordeaux en maken we een ritje met de idyllische museumtrein Tournon – La Mastre.

In Noord-Spanje zijn in 1970 de prachtige met veel koperwerk getooide breedspoor stoomlocomotieven nog volop in bedrijf in Alsasua, Miranda de Ebro en Salamanca. In de zuid Spaanse havenstad Huelva duwen stoomlocomotieven de ertstreinen afkomstig van de Riotinto-spoorlijn uit het mijngebied de metershoge pier op, die vervolgens worden geleegd in de vrachtschepen.

Als sluitstuk van de avond een railimpressie uit Portugal (1970) met o.a. de tram van Coïmbra, breedspoor­stoom in Contumil, Barreiro en de vrijwel uitsluitend met stoomtractie bediende smalspoorlijnen rond Porto. Hier duikt ook nog even een door Allan (NL) gebouwde dieselmotorwagen op. Naast opnamen uit Porto Trindade, Senhora da Hora en Espinho ook beelden van de nog vol in bedrijf zijnde stoomdepots Boa Vista en Sernada do Vouga.