De tram in Adelaide

Samengesteld door H. Graalman

Tot begin 2007 werd in de Australische stad Adelaide het openbare tram­vervoer nog dagelijks uitgevoerd met inmiddels 80 jaar oude H-class wagens, afgeleverd in 1929 door plaatselijke rijtuigmaker Pengelley & Son. Dertig, ruim 17 meter lange wagens, genummerd 351-380 werden speciaal voor de Glenelg lijn, een voormalige spoorlijn, aangeschaft. Het model was gebaseerd op het klassieke Amerikaanse ′interurban′ model, tweerichting, met trolley-stangen.In de loop der tijd werden de wagens technisch gemoderniseerd, in 1986 werden o.a. de trolleys vervangen door pantografen. 21 van de originele serie deden dienst, solo, in de spits en gedurende feestdagen gekoppeld. De enige tramlijn was de zg Baytam tussen Glenelg en een wat ongunstig gelegen eindpunt in Victoria Square, halverwege in de binnenstad, net buiten loopbereik van winkelcentra en het zg CBD, Central business district. In feite heeft 78 jaar lang hetzelfde materieel op dezelfde lijn gereden.

Om de lijn een nuttiger leven in te blazen werd deze in oktober 2007 verlengd naar ′City West′, halverwege op North Terrace. Op deze manier werd ook het centrale station van de voorstads-spoorlijnen in Adelaide bediend. Voor de verlenging werden bij Bombardier 15 zg Flexity Classic trams besteld, serie 101-115. De aflevering begon in 2006. Vanaf de dag van de verlenging werden geen H-class wagens meer gebruikt. De verlenging was een enorm succes, en al spoedig was er behoefte aan meer trams. Van de Metro Ligero in Madrid konden redelijk snel overbodige Alstom Citadis type 302 worden overgenomen. Metro Ligero 165-170 werden in Adelaide afgeleverd als 201-206 en rijden tot vandaag de dag nog in Metro Ligero kleuren. In de expositie een indruk van de dienst vanaf 2006. ′Metro Adelaide′ is de overkoepelende openbaar vervoers­organisatie.

H-class tramstel op de Jetty Road, Glenelg.

H-class tramstel op de Jetty Road, Glenelg.

De eerste aflevering van 3 Bombardier wagens 101-103 ondervond een tegenslag vanwege een verschepingsongeval. Gedurende een storm bij Kaap de Goede Hoop maakte het schip zware slagzij en de lading begon de schuiven. De 103 ving de grootste klap op en was total loss met 0 op de kilometerteller. Bruikbare onderdelen werden verwijderd, de middenbak werd bewaard als schaftruimte bij de remise Glengowrie en de rest gesloopt. Bombardier leverde een vervangende wagen.

De eerste aflevering van 3 Bombardier wagens 101-103 ondervond een tegenslag vanwege een verschepingsongeval. Gedurende een storm bij Kaap de Goede Hoop maakte het schip zware slagzij en de lading begon de schuiven. De 103 ving de grootste klap op en was total loss met 0 op de kilometerteller. Bruikbare onderdelen werden verwijderd, de middenbak werd bewaard als schaftruimte bij de remise Glengowrie en de rest gesloopt. Bombardier leverde een vervangende wagen.

In 2009 was er een lange hittegolf en al snel bleek dat de airconditioning onvoldoende functioneerde. Als doekje voor het bloeden werden dakdelen van de carrosorie verwijderd om luchtaanzuiging te vergemakkelijken. Uiteindelijk zijn aanvullende airconditioning-apparaten op het dak geplaatst en deze voldoen goed. De 104 heeft wel koele totaal reclame maar binnen was het wel een sauna.

In 2009 was er een lange hittegolf en al snel bleek dat de airconditioning onvoldoende functioneerde. Als doekje voor het bloeden werden dakdelen van de carrosorie verwijderd om luchtaanzuiging te vergemakkelijken. Uiteindelijk zijn aanvullende airconditioning-apparaten op het dak geplaatst en deze voldoen goed. De 104 heeft wel koele totaal reclame maar binnen was het wel een sauna.

Tussen North en South Terrace rijdt gedurende de dag een versterkingslijn die hier op het middenspoor van het North Terrace kop maakt. Bij het South Terrace ligt een uitwijkspoor waar deze zg ′shuttle′ tram omkeert. Plannen voor verdere uitbreiding van het tramnet zijn gemaakt. Vanwege enorme begrotingstekorten zijn de plannen voorlopig op de lange baan geschoven.

Tussen North en South Terrace rijdt gedurende de dag een versterkingslijn die hier op het middenspoor van het North Terrace kop maakt. Bij het South Terrace ligt een uitwijkspoor waar deze zg ′shuttle′ tram omkeert. Plannen voor verdere uitbreiding van het tramnet zijn gemaakt. Vanwege enorme begrotingstekorten zijn de plannen voorlopig op de lange baan geschoven.

Gedurende inkortingen bouwt exploitant van ′Metro Adelaide′ een zg tramval. Zou een wagen toch verder door de reeds duidelijke afgezette tijdelijke keerpunten rijden dan staat er zo′n 50 meter verder dit opstakel. Een op hol geslagen trambestuurder zal hier definitief tot stilstand komen. Een metalen constructie op de rails zal onder de tram blijven steken en dan de bovenleiding naar beneden trekken.Voor ale zekerheid staat er ook nog bewaker bij deze val.

Gedurende inkortingen bouwt exploitant van ′Metro Adelaide′ een zg tramval. Zou een wagen toch verder door de reeds duidelijke afgezette tijdelijke keerpunten rijden dan staat er zo′n 50 meter verder dit opstakel. Een op hol geslagen trambestuurder zal hier definitief tot stilstand komen. Een metalen constructie op de rails zal onder de tram blijven steken en dan de bovenleiding naar beneden trekken. Voor ale zekerheid staat er ook nog een bewaker bij deze val.

Om de kosten van het gratis vervoer in de binnenstad te dekken wordt op grote schaal totaal reclame gevoerd. De 105, hier op het Victoria Square is wel heel bont uitgedost met reclame voor een muziek festival.

Om de kosten van het gratis vervoer in de binnenstad te dekken wordt op grote schaal totaal reclame gevoerd. De 105, hier op het Victoria Square is wel heel bont uitgedost met reclame voor een muziek festival.

Citadis 203 op het North Terrace, de fraaiste ′avenue′ van Adelaide. Kantoorpanden, hotels, Casino, hoofdstation, universiteiten en een toekomstig ziekenhuis worden hier bediend.

Citadis 203 op het North Terrace, de fraaiste ′avenue′ van Adelaide. Kantoorpanden, hotels, Casino, hoofdstation, universiteiten en een toekomstig ziekenhuis worden hier bediend.

In Maart 2010 werd de tweede verlenging van North Terrace (City West) naar Hindmarsh Entertainment Centre geopend. Het traject ligt geheel op vrije baan. Opvallend is dat tram 102 totaalreclame voert voor de auto­fabrikant Holden (General Motors).

In maart 2010 werd de tweede verlenging van North Terrace (City West) naar Hindmarsh Entertainment Centre geopend. Het traject ligt geheel op vrije baan. Opvallend is dat tram 102 totaalreclame voert voor de auto­fabrikant Holden (General Motors).

Niet zo′n typisch Australisch plaatje. Zuid-Australië staat bekend als de droogste staat op het droogste continent ter wereld. Een plaatje in de regen is alhier een beetje bijzonder. Citadis 202 op het Victoria Square, Augustus 2007.Het eindpunt "Entertainment Centre′ is ruim, en vooral zwaar uitgevoerd. De parkeergarage van het Entertainment Centre dat gedurende de dag niet gebruikt wordt, biedt gedurende die tijd goedkoop parkeren aan, $ 4.00 per dag inclusief tramrit naar de binnenstad vv.Het eindpunt in Glenelg bij het strand is daarentegen met een enkel kopspoor beperkt in capaciteit en is een flessehals gedurende drukte en vertraging. Gedurende de zomermaanden wordt veel van de tram gebruik gemaakt voor een dagje strand.

Niet zo′n typisch Australisch plaatje. Zuid-Australië staat bekend als de droogste staat op het droogste continent ter wereld. Een plaatje in de regen is alhier een beetje bijzonder. Citadis 202 op het Victoria Square, Augustus 2007. Het eindpunt “Entertainment Centre′ is ruim, en vooral zwaar uitgevoerd. De parkeergarage van het Entertainment Centre dat gedurende de dag niet gebruikt wordt, biedt gedurende die tijd goedkoop parkeren aan, $ 4.00 per dag inclusief tramrit naar de binnenstad vv. Het eindpunt in Glenelg bij het strand is daarentegen met een enkel kopspoor beperkt in capaciteit en is een flessehals gedurende drukte en vertraging. Gedurende de zomermaanden wordt veel van de tram gebruik gemaakt voor een dagje strand.

14 augustus 2015