Treinen door Wales

door Hans Brouwer

Croeso i Cymru ofwel Welkom in Wales. Met deze groet begint het vooraf toegezonden handzame programma met goed verzorgde en uitgebreide reisinformatie. In het bezit van een plaatsbewijs voor de Eurostar vertrekken op donderdag 1 september 2005 ruim zestig deelnemers aan de tiendaagse SNE-reis via Brussel op weg naar Wales. Na aankomst in London Waterloo gaat het met de tube via de Bakerloo Line naar Paddington Station, waar het gezelschap met een trein van First Great Western naar Cardiff Central vertrekt. Ten slotte met een Arriva-treinstel naar Merthyr Tydfil voor een verblijf van twee nachten.

Op vrijdag gaan wij per bus naar een restant van de lijn waarover destijds de eerste stoomlocomotief van de wereld, gebouwd door Richard Trevithick, heeft gereden. Het is een tunnelingang waarin een terrazzo-tableau weergeeft hoe hier in 1804 de eerste Tram road van ruim negen mijl werd aangelegd. Verderop in Merthyr Tydfil is nog een klein monument geplaatst ter nagedachtenis aan deze spoorlijn: een sokkel waarin de originele stenen en spoorstaven zijn verwerkt. Dan gaat het naar de Brecon Mountain Railway voor een sfeervolle rit met een door een Amerikaanse stoomlocomotief getrokken trein langs een stuwmeer in het zonovergoten landschap van Zuid-Wales. Na de lunch zet de bus, na enig zoeken, enkelen van ons af bij het station van Rhymney om vandaar het lijnennet rondom Cardiff te verkennen. Anderen bezoeken het museum van Merthyr Tydfil, waar een afdeling aan Trevithick is gewijd.

Zaterdagmorgen is het op tijd aantreden op het stationnetje van Merthyr Tydfil (dat tot 1968 zes sporen telde tegen één enkel nu) om in een volle trein naar Cardiff te reizen, samen met vele voetbalfans die op weg zijn naar de wedstrijd Wales – Engeland. Wij gaan niet naar het stadion, maar verplaatsen ons over de destijds door Brunel aangelegde spoorlijn naar Swansea om van daaruit in een ruim vier uur durende rit over de landschappelijk fraaie Heart of Wales Line naar het Engelse Shrewsbury te reizen voor een verblijf van twee nachten. Het is inmiddels duidelijk dat de match in Cardiff door Engeland is gewonnen en vele pubs doen hier dan ook goede zaken. Zondagmorgen gaat het met de eerste trein naar Welshpool voor een bezoek aan het jaarlijkse Steam Gala van de Welshpool & Llanfair Light Railway. Er zijn niet alleen stoomlocomotieven, maar ook door stoom aangedreven automobielen te bewonderen. Het is een heel spektakel en menig spoorliefhebber brengt hier de hele dag door. In Welshpool scheidt een nieuw aangelegde autoweg het oude station van de sporen. Er zijn thans diverse winkels in het gebouw ondergebracht, dat hiermee van de afbraak is gered. Enkele deelnemers gaan die middag met hun Wales-Flexi-Pass op spoorverkenning, waarbij ook het Engelse Chester en Crewe worden aangedaan.

Op maandagmorgen valt het gezelschap in tweeën uiteen in, wat in vakjargon ‘Groep A’ en ‘Groep B’ heet om hetzelfde programma in tegengestelde volgorde uit te voeren. Groep A reist eerst westwaarts. In Aberystwyth is gelegenheid met de The Cliff Railway de Constitution Hill te bezoeken en met een heuse Camera Obscura de omgeving te verkennen. ’s Middags wordt een rit met de stoomtrein door de Vale of Rheidol gemaakt van de kust naar een mooie vallei, waarbij wij in totaal tweehonderd meter stijgen tot het eindpunt Devil’s Bridge. Vervolgens wordt teruggereisd naar Machynlleth voor een gezamenlijk diner met een lokaal tintje. Een dag later reizen we via een mooi kusttraject naar Tywyn voor een rit met de Talyllyn Railway. Na afloop reizen de meeste deelnemers door naar Fairbourne voor een ritje op alweer een museumlijn: de Fairbourne and Barmouth Steam Railway, om vervolgens via Barmouth terug te keren naar Machynlleth.

Op woensdagmorgen reizen wij naar Minffordd voor een overstap op een extra dieseltrein van de Ffestiniog Railway, die ons over The Cob (een smalle dam door de monding van de Afon Glaslyn) naar Portmadog brengt. Wij zien hier de door stoom getrokken diensttrein vertrekken met daarin opgenomen een leeg rijtuig voor de ‘NVBS group Bokhove’, ofwel groep B die wij later onderweg tijdens een kruising kort zullen ontmoeten. In de ‘Spooners Bar’ (waar ook nog een gedenkplaat voor het Dutch Commanders Legion uit 1942/43 hangt) wordt geluncht. Voor een ordelijk verloop heeft de reisleiding keurig bonnen ad 6 pond (een niet bestaande coupure) gedrukt. Wie hier niet genoeg aan heeft, betaalt bij! Dan volgt een rit met een door een Double Fairlie-stoomlocomotief (één locomotief met twee ketels en twee schoorstenen) van de Ffestiniog Railway getrokken trein. Wederom een mooie rit door een verrassend Welsh landschap. Na aankomst in eindpunt Blaenau Ffestiniog bezoeken we de Llechwedd Slate Caverns. Een rit met de ‘miners tramway’ brengt ons diep in de leisteenbergen.

Daarna wordt per Arriva-diensttrein doorgereisd naar Llandudno. Deze badplaats met een allure van weleer is de volgende dag het uitgangspunt voor een tocht met de bus langs Bangor naar Llanfairpwllgwyngyllgogerychwyrndrobwllllantysiliogogogoch. Dit station op het eiland Anglesey, gelegen aan het traject Londen – Holyhead van de vroegere Irish Mail, gaat prat op de langste plaatsnaam ter wereld. De chauffeur brengt ons vervolgens naar Caernarfon voor een rit met de Welsh Highland Railway. De Garrat-stoomloc, ooit van de Suid-Afrikaanse Spoorweë, brengt ons over dit traject voor een mooie rit met veel afwisseling in het landschap en een door de nevels aan het oog onttrokken Mount Snowdon tot Rhyd Ddu en terug. Na de lunch zet de bus ons af bij de Llanberis Lake Railway, waarbij wij ook nog even het station van de Snowdon Mountain Railway aandoen. Na een rit met het kleine stoomtreintje langs het meer brengt de bus ons terug naar Llandudno.

De vrijdag is een rustdag. Velen maken nog een rit met de kabeltram van de Great Orme Tramway. Later op de dag reizen we naar Crewe. Hier komen beide groepen weer bij elkaar voor een gezamenlijk afscheidsdiner en worden de reisleiders Clemens Boomers en Ronald Bokhove in het zonnetje gezet voor het goed uitgevoerde reisprogramma. Zaterdagmorgen is het weer vroeg dag voor de terugreis. Eerst wordt met Virgin van Crewe naar London Euston gereisd en na een rit met de ondergrondse gaat het met de Eurostar naar Brussel. Daarvandaan brengt de Beneluxtrein de meesten weer terug in Nederland. De deelnemers aan deze SNE-reis kunnen terugzien op een goed voorbereide en zonovergoten onvergetelijke reis door het mooie landschap van Wales.