Sporen uit het verleden 12: Groningen

17 augustus 2013

door Ronald Bokhove

Op 17 augustus en 7 september 2013 was het weer spoorzoeken geblazen. De provincie Groningen stond op het programma en dus togen 80 geïnteresseerden onder gunstige weersomstandigheden naar het hoge noorden. Volgens beproefd recept (stukje met de bus, stukje wandelen…) werden tussen Winsum en Zoutkamp de restanten van de Marnelijn bezocht. Een aantal bruggenhoofden, een paar wandel- en fietspaden en een drietal stations is al wat er over is gebleven. Station Ulrum verdient een eervolle vermelding; niet alleen werd hier koffie met gebak genuttigd, we troffen een fraai gerenoveerd monument aan dat voor culturele en culinaire activiteiten kan worden gehuurd. Jammer dat de treinen er sinds 1942 niet meer stoppen. Wim Mensinga kent de geschiedenis van deze lijn als geen ander en hij bekleedde dan ook met Herman Frankot de commentaarpositie.

Via Leens reden we naar Engelbert waar we het stationsgebouw van het Woldjerspoor bezochten. De renovatie is hier nog gaande, zoals we vanuit de tuin en in de gang konden vaststellen. Verder op de lijn liggen nog vier identieke gebouwen in de stijl van de Amsterdamse School. In Kolham is een stuk spoor op het voormalige baanvak teruggelegd, maar het informatiebord dat de argeloze wandelaar moet wijzen op het waarom bleek verdwenen. De lijn is in 1929 geopend; de hoogtijdagen van het spoor waren al voorbij en de hooggespannen verwachtingen zijn dan ook nimmer waargemaakt. Werkspoor bouwde speciaal voor het Woldjerspoor zeven omBC’s met benzinemotor. Het heeft niet geholpen, na dertien jaar exploitatie was het al over… Herman wees in Slochteren nog fijntjes op het bedrijfspand van busmaatschappij Roland die de teloorgang van het Woldjerspoor heeft bespoedigd.

Vlak voor Delfzijl kwam het Woldjerspoor samen met de NOLS-lijn uit Zuidbroek en in de havenstad werd geborreld in de ‘stationsrestauratie’. Het is waarschijnlijk de laatste keer geweest, want Croissanterie Fifties stopt er mee. Door het gras liepen we naar de brugrestanten over het Oude Eemskanaal, één van de weinige overblijfselen van dit deel van het NOLS-net. Hierna ging het linea recta naar Zuidbroek waar we het station bezochten. Het gebouw is in tien jaar tijd uitgebouwd en weer teruggebracht tot de staat waarin het in 1868 is opgeleverd. In december wordt hier het Noord-Nederlands Trein- en Trammuseum geopend. Wat een prachtgebouw en wat een fantastische locatie, we kunnen niet wachten tot de deuren opengaan! De dag eindigde voor velen met een maaltijd in het voormalige stationskoffiehuis. Rest ons Wim en Herman, alsmede Robert van Wissen te bedanken voor het welslagen van de excursie. Op naar Zuidbroek dus en dan naar het Westland, want dat is onze volgende speurbestemming.


Uitleg door Wim Mensinga in ‘spoorwegknooppunt’ Winsum, 7 september 2013. Foto: Ronald Bokhove.

Brugrestanten in het vlakke Groningse land. Eenrum, 7 september 2013. Foto: Ronald Bokhove.

In Eenrum is het spoortracé geasfalteerd en tot fietspad omgebouwd, 7 september 2013. Foto: Ronald Bokhove.

Detail van station en rijksmonument Ulrum, 17 augustus 2013. Foto: Ronald Bokhove.

Witgepleisterd en schitterend in de zon: stations Leen, 17 augustus 2013. Foto: Ronald Bokhove.

Lekker neuzen op 7 september 2013 in de achtertuin van station Engelbert, voor vragen is Herman Frankot in de buurt. Foto: Ronald Bokhove.

Teruggelegd spoor bij Kolham op 17 augustus 2013. Foto: Ronald Bokhove.

Paarden en deelnemers op het voormalige baanvak, 7 september 2013. Foto: Ronald Bokhove.

Station Kolham in de stijl van de Amsterdamse School, een van de vijf overgebleven stationsgebouwen langs het Woldjerspoor op 17 augustus 2013. Foto: Ronald Bokhove.

Borrel in de ‘stationsrestauratie’ van Delfzijl op 17 augustus 2013. Foto: Ronald Bokhove.