Kort door de bocht bij Rotterdam

18 juni 2023

Tot zo’n 55 jaar geleden was Rotterdam Noord een internationale treinhalte. Dat kwam zo: de boottreinen van Hoek van Holland die via Utrecht en Arnhem of Hengelo naar Duitsland reden, kwamen niet in Rotterdam Centraal. Want dan hadden ze na aankomst uit de Hoek van richting moeten veranderen, met een nieuwe locomotief aan het andere einde van de trein, om naar Utrecht te kunnen vertrekken. Zoiets kost veel tijd en logistiek gedoe. Dus namen die boottreinen na de brug over de Delfshavense Schie bij de Van Nellefabriek een afslag naar links om ter hoogte van de Stadhoudersweg bij Diergaarde Blijdorp uit te komen op de ‘Ceintuurbaan’ richting Rotterdam Noord. In omgekeerde richting gebeurde hetzelfde. Voordeel was dat de treinen in een vloeiende beweging konden doorrijden, nadeel was dat de tweede stad van Nederland werd overgeslagen door de treinen uit Kopenhagen, Berlijn en Warschau.

Daar werd het volgende op gevonden: die treinen gingen vanaf 1953 stoppen in Rotterdam Noord. Architect Sybold van Ravesteyn had daarom dit stationnetje voorzien van een naar verhouding fors stationsgebouw met een grote bagagelift en een ruime wachtkamer op het perron. Rotterdam Noord was een tijdelijke, krappe oplossing met weinig allure en comfort. Daarom werd in 1967 in Schiedam een nieuw station in gebruik genomen met brede perrons en een grote glazen overkapping. Voortaan stopten de boottreinen hier. Om aan buitenlandse passagiers duidelijk te maken waar men was, kreeg dit station de naam Schiedam-Rotterdam West. De gemeente Schiedam was overigens niet zo blij met deze verkapte inlijving bij Rotterdam. Het tijdperk van de internationale boottreinen in aansluiting op de veerdienst naar Harwich eindigde in 1993; in 1998 kreeg het Schiedamse station de naam Schiedam Centrum.

Dit is een lange inleiding op een actuele gebeurtenis.

De rechtstreekse spoorbocht van de Delfshavense Schie naar de Stadhoudersweg is er nog altijd en wordt wel eens gebruikt voor goederentreinen of voor omleiding van Intercity’s tussen Gouda en Den Haag. Het is per trein de snelste route tussen Rotterdam Noord en Schiedam Centrum, langs de A20. Als er geen reguliere reizigerstreinen zijn heb je daar niks aan, maar dat is voor één keertje anders op zaterdag 24 en zondag 25 juni. ProRail voert dan een grote verbouwing uit op Rotterdam Centraal en dat station is daardoor twee dagen gesloten voor alle treinverkeer. Met de RET is geregeld dat je per metro kunt reizen tussen diverse NS-stations rondom de stad. En NS zorgt voor een unieke rechtstreekse treinverbinding tussen Alexander, Noord en Schiedam. Ieder half uur rijden er Sprinters die beginnen in Utrecht en langs Gouda, Rotterdam Noord, Schiedam Centrum en Delft naar Den Haag Centraal gaan. En omgekeerd.

Zo kom je nog eens ergens waar je anders nooit komt en in plaats van 18 minuten met een overstap in Rotterdam Centraal duurt de rechtstreekse reis tussen station Noord en Schiedam nog maar 7 minuten. Het is niet zo dat NS je voor het afleggen van minder kilometers ook minder geld in rekening brengt: de prijs blijft € 2,90. Maar in gedachten kun je je heel even passagier wanen van de Holland-Scandinavië Express in de vorige eeuw…

John Krijgsman