Op de Rails – 2022 – nr. 1 (januari)

Parijs – Brussel 175 jaar / Thalys 25 jaar

door Paul van den Boorn

Op 14 juni 2021 was het 175 jaar geleden dat voor het eerst een rechtstreekse trein vanuit Parijs vertrok naar Brussel. De volgende dag, op 15 juni 1846, bereikten de reizigers na een tocht van veertien uur hun eindbestemming. Honderdvijftig jaar later, op 2 juni 1996 en inmiddels dus (ruim) 25 jaar geleden, vertrok de eerste Thalys uit Parijs naar Brussel om daar na één uur en 58 minuten aan te komen. Twee bijzondere jubilea.

Zondagavond 29 augustus 2021 Paris Gare du Nord. Thalys-PBKA-treinstel 4341 in de nieuwe Rubykleuren wacht het vertreksein af van dienst 9395 (21.55 uur). Het treinstel zal om 23.17 uur aankomen te Brussel Zuid.

Foto: Gwenaël Piérart.

Oslo – over spoorwijdtes en tunnels

door Frans Kristensen

Tot 1920 kende het spoor in Oslo twee spoorwijdtes. Er waren twee kopstations, waartussen geen reizigersvervoer was. Een nieuwe doorgaande ondergrondse verbinding bracht daar in 1980 verandering in met een grote vervoersgroei tot gevolg. Die leidde tot capaciteitsproblemen die men aanpakt door de hoofdlijnen te verdubbelen tot vier sporen. De nieuwe sporen worden grotendeels in tunnels gelegd.

In Åstad komt het tunnelspoor Asker – Sandvika even bovengronds en ontmoet daar de oude lijn. Twee weken voor de indienststelling van het nieuwe traject is treinstel 69.49 op het oude spoor onderweg van Billingstad naar Hvalstad; 8 augustus 2005.

Foto: Leif-Harald Ruud.

Ertsvervoer in Midden-Zweden

door Gerrit Nieuwenhuis

Zweden is een land van bossen en meren. De bossen leveren veel hout, terwijl het water zorgt voor hydro-elektriciteit. Dankzij de waterkracht kent Zweden vanaf 1880 een industriële ontwikkeling. Deze ontwikkeling werd versterkt door de aanwezigheid van diverse delfstoffen in de bodem.
Belangrijk voor de Zweedse economie was traditioneel Midden-Zweden, waar onder meer ijzererts in de grond zat. In dit gebied ontwikkelde zich een spoorwegmaatschappij, de Trafikaktiebolaget Grängesberg – Oxelösund Järnväg (TGOJ).

Elektrische locomotief Ma 401 met een beladen ertstrein van Grängesberg naar Oxelösund bij Flensövre op 4 april 1987.

Foto: Richard Latten.

CAF: kleine onder de groten

door Maurits van den Toorn

De afgelopen jaren is de Spaanse materieelbouwer Construcciones y Auxiliar de Ferrocarriles (CAF) wereldwijd succesvol geweest, ook in Nederland. Het bedrijf produceerde decennialang vrijwel alleen voor de lokale Spaanse markt. Tegenwoordig is het een wereldspeler die treinen, trams en bussen levert aan bedrijven op bijna alle continenten.

De fabriekshal van CAF in 1994. Prominent in beeld een serie dubbeldekkers voor de Cercanías rond Madrid. Op de voorgrond staan lagevloertrams voor Lissabon en een metrorijtuig voor Bilbao.

Foto: archief CAF.