Op de Rails – 2021 – nr. 9 (september)

Luchtvaart en spoorwegen

door Gerrit Nieuwenhuis

  Serie ‘Europees jaar van het spoor’ – deel 8

De luchtvaart wordt meer en meer gezien als een van de veroorzakers van de klimaatverandering. Van de spoorwegen wordt verwacht dat zij, waar mogelijk, de functie van de luchtvaart overnemen. Luchtvaart en spoorwegen hebben met elkaar te maken in het voor- en natransport naar en van de luchthavens, maar ook als alternatief voor het vliegen op korte afstand. In deze laatste functie wordt serieus nagedacht over een nieuwe generatie van de Trans Europ Express, de TEE 2.0.

In 1987 reden twee ICM-treinstellen van NS rond in de kleuren van KLM (treinstel 4011) en van Martinair (treinstel 4012). Beide stellen staan op 20 augustus 1987 op het Westelijk Eiland in Amsterdam.

Foto: Bas Houtepen.

De oude DE3’en en de Emmerlijn

door P.W. van der Vlist

In dit artikel aandacht voor twee overwegbotsingen van DE3’en op de Emmerlijn. In 1961 ging het daar op twee locaties op een vergelijkbare wijze behoorlijk mis. Behalve een ontsporing en een landing in een weiland betekende het ook in beide gevallen sloop ter plaatse. Er volgde een bakwisseling en de degradatie van een ABk tot Bk.

De situatie na de botsing van DE3 153 met de oplegger op de overweg in de Heinoseweg; 24 maart 1961.

Foto: NS, archief Spaarnestad.

De Indonesische spoorwegen na 1945

door Widoyoko en Gerard de Graaf

Na de Japanse capitulatie in 1945 kwam het spoorwegbedrijf in Indonesië maar moeizaam op gang en direct begon een nieuwe oorlog: de strijd tegen de Nederlandse overheersing. Na het uitroepen van de onafhankelijkheid in 1949 ontstond door naasting een nieuw staatsspoorwegbedrijf, dat anno 2021 PT Kereta Api Indonesia heet. Bevolkingsgroei en groeiend milieubewustzijn maken dat de spoorwegen in Indonesië nieuwe waardering krijgen en er geld vrijkomt voor investeringen.

Locomotief CC 5012 met een personentrein onderweg nabij Garut; 22 juli 1981.

Foto: Frits van der Gragt; collectie Gerard de Graaf.

Tram en post

door Tim Boric en Marco Moerland

Het vervoer van post is jarenlang een belangrijke taak geweest van spoor- en tramwegen (en in hun kielzog ook van busdiensten). Over het postvervoer per spoor is in Op de Rails al eerder geschreven.1 De tram vervulde een functie in verschillende schakels van de logistieke keten: als transportwijze van bulkpost, als vervoermiddel van posten telegrambestellers en als rijdende brievenbus. Die laatste, zeer gewaardeerde service is in Amsterdam precies een halve eeuw  geleden afgeschaft. Aanleiding voor een terugblik op het postvervoer per tram in Nederland en – beknopt – in andere landen.

Overladen van post tussen een postwagen en een elektrische tram van United States Mail op het Post Office Square in Boston; omstreeks 1910.

Foto: verzameling Karel Hoorn.

Kennis bij de NVBS – Een interview met twee ereleden

door Rudi Liebrand en Gerrit Nieuwenhuis

Dit jaar bestaat de NVBS negentig jaar. Voor de redactie van Op de Rails aanleiding om in de komende uitgaven aandacht te besteden aan specifieke functies van onze vereniging. In dit artikel aandacht voor het verzamelen en ordenen van kennis op het gebied van spoor- en tramwegen en het belang van de NVBS daarbij.

 

De NVBS-ereleden RoefAnkersmit (l) en Kees van de Meene (r) in NVBS Centraal; 20 juli 2021.

Foto: Rudi Liebrand.