Op de Rails – 2021 – nr. 10 (oktober)

Klein grensverkeer

door Paul van den Boorn

  Serie ‘Europees jaar van het spoor’ – deel 9

Een studie van de Europese Unie1 bracht in 2018 aan het licht dat er 365 grensoverschrijdende spoorlijnen tussen de lidstaten van de unie hadden bestaan. Daarvan waren er in 2017 nog maar 156 (43 %) voor reizigersvervoer in gebruik; 46 (13 %) kenden alleen goederenvervoer. De studie concludeert dat er een groot potentieel is om het grensoverschrijdend railverkeer te verbeteren en uit te breiden, maar erkent ook dat er vele belemmeringen zijn die dat in de weg staan. Een nadere beschouwing van het kleine railgrensverkeer aan de hand van de Benelux.

Op 17 februari 2013 is ‘duikbril’-treinstel 910 (NMBS reeks MS86) als extra intercity uit Antwerpen aangekomen in Roosendaal. Rechts staat een ICM-treinstel van NS klaar voor vertrek richting Zwolle.

Foto: John Krijgsman.

De Indonesische spoorwegen na 1945 (vervolg)

door Widoyoko en Gerard de Graaf

Hoewel de laatste nationale bouwers van spoorwegmaterieel intussen al lang gesloten zijn, heeft Nederland op de achtergrond belangrijke en strategische bijdragen geleverd aan de ontwikkeling van de Indonesische spoorwegindustrie. Aan het eind van jaren tachtig kreeg de Indonesische regering een zachte lening om elektrische treinstellen te ontwikkelen en te bouwen.

Oude en nieuwe elektrische treinstellen voor het voorstadsvervoer van Jakarta. Links de tweedehandse serie Toei 6000, in het midden de eerste generatie Japanse treinstellen (Nippon Sharyo) en rechts de meer moderne Hitachi-stellen. Bogor, 2 juni 2012.

Foto: Gerard de Graaf.

Afsluitend bezoek aan de DDR-trams

door Maurits van Witsen

Alweer geruime tijd geleden heb ik in OdR 2019-5, 2019-10 en 2020-4 mijn bezoeken in 1967 en 1968 aan de talrijke trambedrijven in de DDR beschreven. Maar zelfs toen ontbraken er nog enkele: Schwerin, Rostock en Leipzig. Deze bezoeken heb ik uitgesteld omdat andere landen met sterk verwaarloosde bedrijven om voorrang vroegen. Pas in 1981 leidde mijn jaarlijkse tramuitstapje naar deze steden.

Een Gotha-driewagentram op lijn 1 (32 + 86 + 82) voor het Hauptbahnhof van Schwerin; 13 augustus 1981.

Foto’: Maurits van Witsen.

Een blik in de archieven van de SNR: NS-rijtuigen voor de NZH Den Haag – Veur

door Dirk Eveleens Maarse

Over het trambedrijf van de Noord-Zuid-Hollandsche Tramweg-Maatschappij (NZH) zijn veel boeken volgeschreven. Toch bevatten de bij de SNR aanwezige archiefstukken details die publicatie verdienen. Zo’n onderbelicht onderwerp is het gebruik van NS-rijtuigen van de lijn Den Haag SS – Scheveningen in 1924.

Twee passerende trams van de lokaaldienst aan de halte Wittebrug, voorjaar 1924. Links een tram met een NZH stoomtramrijtuig, rechts de kop van een ex-SS rijtuig. 

Foto: Collectie Genootschap De Blauwe Tram.

Reizen is een belevenis – interview met Maurits van Witsen

door Maurits van den Toorn en Gerrit Nieuwenhuis

‘Reizen is voor mij altijd meer een belevenis dan een verplaatsing. Dat betekent dat je over de aardoppervlakte reist en niet per vliegtuig. Zelfs naar de Verenigde Staten ben ik met de boot gegaan, in 1954 met een studentenorkestje waarin ik speelde, en in 1994 met de Queen Elizabeth II. In het land zelf zijn we met de trein gegaan en hebben we op vier plaatsen een auto gehuurd.’

Maurits van Witsen in NVBS Centraal; 19 augustus 2021.

Foto: Maurits van den Toorn.