Op de Rails – 2015 – nr. 5 (mei)

Goederenvervoer in Nederland

door Emiel de Block

Kleinschalig vervoer voor DB Schenker: locomotief 6429 haalt een wagen beladen met cacao op bij overslagbedrijf Cotterell in de Amsterdamse Vlothaven. Met de wagenladingtrein naar Kijfhoek en verder via het Unit Cargonetwerk bereikt de lading uiteindelijk Zwitserland; 17 april 2015. Foto: Lesley Langeveld.

Op railgoederengebied is weinig opvallends te melden over het afgelopen half jaar. Net als in voorgaande jaren blijken zwaar bevochten vervoercontracten niet voor eeuwig te gelden en wisselen verladers regelmatig van vervoerder; het autovervoer is hier een voorbeeld van. De komende periode kenmerkt zich door enkele langdurige stremmingen van de Betuweroute in verband met de aanleg van het derde spoor in Duitsland.

Trams in Zuidwest-Frankrijk

door Maurits van Witsen

De Quai de Baçalan in Bordeaux met twee kortgekoppelde motorwagens aan het eindpunt van lijn 8; 29 augustus 1947. Foto: J.J.H. Meulman.

In de warme zomer van 1949 maakte ik mijn grootste tramreis door Frankrijk in de vorm van een tegen de klok in bereden U. In dit artikel het begin hiervan via het zuidwesten, omdat ik het noordwesten al had bezocht. Het was hoog tijd, want naarmate er meer auto- en trolleybussen beschikbaar kwamen, verdwenen de trams in hoog tempo. Ik had mijn eerste propedeuse-examen voor civiele techniek in Delft met succes afgelegd, dus ik kon even van de vrijheid genieten.

De Berliner S-Bahn in de 21e eeuw (vervolg op OdR 2015-3)

door John Krijgsman

Om het materieeltekort te bestrijden werden twintig gerenoveerde Viertel type 485 weer op de baan gebracht. Friedrichshagen, 1 januari 2012. Foto: John Krijgsman.

In september 2010 nam SBB een verstandig besluit: er werd zevenenhalf miljoen euro vrijgemaakt om de werkplaats Friedrichsfelde te renoveren en weer permanent in gebruik te stellen. Het was duidelijk geworden dat niet alleen achterstallig onderhoud aan de Baureihe 481 moest worden weggewerkt, maar dat een flink aantal ingrijpende verbeteringen aan de treinstellen zou moeten worden uitgevoerd, waarvoor nog jarenlang extra werkplaatscapaciteit noodzakelijk is.

Metro, monorail en tram in de woestijn

door Maurits van den Toorn

De Red Line van de metro van Dubai voert aan het westelijke uiteinde van de lijn door nog onbebouwd gebied, maar dat zal niet lang meer duren; 18 februari 2015. Foto: Maurits van den Toorn.

Steeds meer ontwikkelingen op het gebied van stedelijk railvervoer spelen zich buiten Europa af. Dubai aan de Perzische Golf is er een goed voorbeeld van: in slechts enkele jaren tijd ontstonden in deze snel groeiende stad een metronet, een monorail en een tramlijn. Er staan nog veel meer plannen op de rol.

Locomotieven serie 1600/1800

door Raymond Kiès

Het ‘rijdende dambord’ van HSL Logistik trekt vooral auto- en ketelwagen-treinen. Op 12 april 2015 was de machine met in Polen gefabriceerde Ford Ka’s bij Udenhout op weg naar de Sloehaven bij Vlissingen. Foto: Raymond Kiès.

In de afgelopen periode wisselde een groot aantal locomotieven serie 1600/1800 van eigenaar, ging terzijde of verdween naar de sloop. Met de recente verkoop van de 1618, 1619 en 1621 aan Euro-Express Treincharter leek het erop dat de bewegingen in het park tot staan waren gekomen. Desalniettemin is het nu een mooi moment om de stand van zaken op te tekenen.

Smalspoor in de Zaanstreek

door Jan van der Male

De O&K-locomotief ABM 100 trekt een rij kipkarren onder de spoorlijn Zaandam – Uitgeest door. Het spoor lag op een paalfundering in de afgedamde Tuinsloot. Op de achtergrond is de bebouwing van Zaandijk te zien. Sinds 1931 waren de wieken van molen De Bleeke Dood verwijderd. Foto: collectie Noord-Hollands Archief.

Omdat er steeds meer auto’s kwamen, stelden Provinciale Staten van Noord-Holland in 1925 een plan vast om een netwerk van wegen aan te leggen door Noord-Holland. Tot dan toe moest al het verkeer dwars door de dorpen met smalle straatjes; daaraan moest een einde komen. Als zeventiende tracé werd de provinciale weg Haarlem – pont Buitenhuizen – Westzaan – Zaandijk – Wijde Wormer – Purmerend aangelegd. Bij de aanleg in 1928 werd gebruik gemaakt van een circa acht kilometer lange smalspoorlijn.