Op de Rails – 2009 – nr. 9 (september)

Goederenvervoer in Nederland: de stand van zaken in augustus 2009

door Dennis Koster

Het goederenvervoer per spoor in Nederland ondervindt de gevolgen van de economische crisis. Vervoeren vallen weg of de frequentie wordt verlaagd. SNCF krijgt steeds meer grip op het vervoer in ons land door het inlijven van ITL en Veolia Cargo. Vanuit Amsterdam rijden HGK en Veolia kolentreinen naar het Ruhrgebied. ERS Railways verhoogt het aandeel van de elektrische tractie. ACTS nam afscheid van haar drie Britse huurlingen class 58. De nieuwe dienstregeling, die op 14 juni inging, bracht een aantal veranderingen bij DB Schenker (DBS). Een aantal treinen verschoof van het bestaande net naar de Betuweroute en ook de gevolgen van de economische crisis zijn merkbaar: er rijden minder treinen.

Veranderingen in het park ICR-rijtuigen sinds 2001 (deel 1)

door Albert Koch

Sinds het artikel over de veranderingen in het park ICR-rijtuigen van NS in Op de Rails 2001-5 volgden de ontwikkelingen bij dit materieeltype elkaar snel op. Nog tijdens de modernisering werd een nieuw rijtuigtype geïntroduceerd en viel het besluit een aantal gemoderniseerde rijtuigen opnieuw te verbouwen. De vertraagde levering van het hogesnelheidsmaterieel V250 was voor NS aanleiding tot een tijdelijke aanpassing van ICRm voor inzet op de HSL-Zuid. Veel mutaties in het park ICR-rijtuigen de laatste tien jaar hadden op enigerlei wijze een relatie met de aan- of juist de afwezigheid van stuurstroomkabels onder bepaalde rijtuigen.

Binnenkort in Groningen: met de tram naar de universiteit

door Maurits van den Toorn

De Groningse gemeenteraad stelde medio juni het tracé van de eerste nieuwe tramlijn vast. Misschien nog wel belangrijker dan het besluit zelf was de brede steun voor het project: er was in de raad slechts één tegenstemmer. Dat er een tram gaat rijden van het Hoofdstation via de binnenstad naar het universiteitscomplex Zernike lijkt na het raadsbesluit bijna vast te staan. Als alles vanaf nu goed gaat, dan kunnen we vanaf 2014 weer per tram door de stad van ”˜d’Olle Grieze′ (de Martinitoren) reizen. Tegen die tijd is het zo′n twintig jaar geleden dat er voor het eerst weer aan de mogelijkheid van een tram werd gedacht. De discussie over het opnieuw invoeren daarvan is namelijk niet van gisteren en heeft inmiddels een grote berg aan nota′s en andere beleidsstukken opgeleverd.

De Amsterdamse Red Crosser-tram

door René Platjouw

In het centrum van Amsterdam rijdt sinds 2003 een speciale tram rond met het nummer 3001. Deze wagen is nog witter dan het overige GVB-materieel en een rood kruis op de filmkast zorgt er extra voor dat de wagen opvalt. Het is de zogenoemde ‘Red Crosser′. Deze tramwagen is door de afdeling Amsterdam van het Nederlandse Rode Kruis aangepast voor het maken van rondritten door de stad met gehandicapten of chronisch zieken, al dan niet uit verzorging- of verpleegtehuizen, jong en oud. ′Het Europese jaar voor de gehandicapte mens′ was de directe aanleiding voor het tot stand komen van dit project. De naam Red Crosser is dubbelzinnig uit te leggen. Natuurlijk is er in de eerste plaats de link met het Rode Kruis, maar de tweede betekenis van ′crosser′ slaat op het willekeurig door de stad toeren.

S-Bahn Berlin in zwaar weer

door Frans Blanker

-Een kleine aanleiding met grote gevolgen, zo laten de actuele problemen bij de S-Bahn Berlin zich het best beschrijven. Op 1 mei 2009 ontspoorde in het station van Kaulsdorf een trein van lijn S5 Westkreuz – Hbf – Ostkreuz – Strausberg Nord met één as ten gevolge van een wielbreuk. Gewonden vielen er niet en de schade aan de infrastructuur was gering; de uitwerking echter niet. Uit eerste onderzoeken bleek dat de wielbreuk ontstaan was ten gevolge van overbelasting. Dit was voor S-Bahn Berlin GmbH (SBB), een volle dochter van DB Stadtverkehr, aanleiding zichzelf de verplichting op te leggen de wielen en assen van de einddraaistellen van treinstellen Baureihe 481 te controleren op mogelijke beschadigingen die een wielbreuk kunnen veroorzaken.

De Duitse Krokodil

door Sjoerd Bekhof en Raymond Kiès

Krokodil, lenig, snel, krachtig en langlevend, kortom een taaie reptielsoort. De benaming slaat al lang op een type locomotieven in Zwitserland en Oostenrijk. Voor locomotieven in West-Duitsland is de bijnaam veel later in de kringen van spoorwegliefhebbers gaan leven. In de DDR – de staat van burgers en boeren – was het varken de mascotte voor deze locs. In Duitsland zijn twee typen locs ontwikkeld, die naderhand door spoorwegliefhebbers ook Krokodil werden genoemd. De bekende schrijver Karl Ernst Maedel heeft in zijn in 1962 verschenen boek Giganten der Schiene de naam Krokodil genoemd onder een tekening van de Ce 6/8 II. Aan de E93 en de E94 besteedt hij in dat boek geen aandacht, laat staan dat ze die bijnaam al zouden hebben.