Stoom bij de NS in de jaren 30

In de jaren dertig kwamen regelmatig Britse stoomliefhebbers naar Nederland om in ons land stoomlocomotieven te fotograferen. Zo was gedurende de Paasdagen van 1930 een delegatie van de “Stephenson Locomotive Society” in ons land te gast, die een aantal locdepots bezocht. Sommigen kwamen echter op eigen gelegenheid en legden het stoombedrijf op de gevoelige plaat vast. Het tamelijk Britse uiterlijk van onze machines met veel blinkend koper en messing, dat toen ook nog driftig werd gepoetst, zal hen aangesproken hebben.

In de jaren tachtig konden NVBS’ers via kleine fotokaartjes kennis nemen van wat de Britten hier hadden gefotografeerd. Hans van Poll is erin geslaagd om via het “Rail Archive Stephenson” digitale scans in hoge resolutie te verkrijgen, rechtstreeks van de originele negatieven gemaakt, zodat we nu die opnamen op groot formaat kunnen bekijken. We zien dan tevens dat soms bij de kleine foto’s indertijd heel wat van de achtergrond werd weggesneden, het ging toen nu eenmaal om de locomotieven. En juist de scans van nu laten zien dat er nog heel wat meer is verdwenen dan alleen de stoomlocs van weleer.

Bij de presentatie, waarbij ook de organisatie van het stoombedrijf en de inzet van stoomlocomotieven worden belicht, komen ook foto’s voor van dr. Patrick Ransome-Wallis, een in Groot-Brittannië bekende spoorweghistoricus, wiens negatieven nu in het bezit zijn van het National Railway Museum te York (GB). In juni 2018 was de presentator daar te gast en hij heeft ook van Ransome-Wallis’ opnamen digitale scans in hoge resolutie weten te verkrijgen.

In 2021 heeft dit alles geresulteerd in het verschijnen van het boek Stoom bij NS in de jaren dertig. Nederlandse stoomlocomotieven door Britse fotografen geportretteerd.