Het geallieerde spoorwegbedrijf

Presentatie door Hans Altena

De bevrijding van Europa zou niet mogelijk zijn geweest zonder de inzet en het materiaal van de Military Railway Services (MRS) of op zijn Nederlands: de Geallieerde Spoorwegen.

Na de aanval op Pearl Harbor raakte Amerika vanaf 7 december 1941 betrokken bij de Tweede Wereldoorlog. Vrijwel direct is men aan de slag gegaan om op vele fronten de vijand te keren. De Amerikaanse industrie werd op grote schaal ingeschakeld om militaire voertuigen te ontwikkelen en te produceren, waaronder  spoorwegmaterieel. Want men had reeds bedacht was dat de spoorwegen de ruggengraat van alle militaire operaties in de diverse gebieden zouden gaan vormen. De enorme hoeveelheden goederen konden alleen per spoor door de te bevrijden landen worden getransporteerd. Men had berekend 100.000 stuks materieel nodig te hebben voor die taak en men ging er niet vanuit dat ter plaatse aanwezig materieel nog bruikbaar zou zijn. In samenwerking met Engeland werd de productie van MRS-materieel vormgegeven.

Na de oorlog hadden vele landen behoefte aan spoorwegmaterieel, waardoor overnames werden gedaan uit de legerdumps die na de oorlog aanwezig waren in diverse landen. De Nederlandse Spoorwegen kochten op die wijze ook diverse stoom- en diesellocomotieven en diverse wagentypen. Een bekend type vormt de Whitcomb-diesellocomotief, annex NS 2000, waarvan sinds 2018 twee exemplaren weer in Nederland aanwezig zijn.

Presentator Hans Altena was nauw betrokken bij de repatriëring van beide locomotieven en kan uit de eerste hand vertellen hoeveel logistieke voeten dit in aarde had. Daarnaast is hij de voorzitter van de Stichting 162. Een stichting die materieel van de Geallieerde Spoorwegen in bezit heeft en gerestaureerd heeft. Aan de hand van historische en dus ook recente beelden belicht hij dit vergeten stuk geschiedenis.

Lees ook het artikel over dit onderwerp in NVBS Actueel, oktober 2020.

Nieuwe Whitcomb-locomotieven worden uitgepakt in New York voor verscheping naar Europa, 1943. Ontschepen van USATC-bakwagens in Normandië, juli 1944.