Rijtuigen ‘plan D’

Presentatie door Peter van der Vlist

Het park stalen rijtuigen was na de oorlog zodanig uitgedund dat bij Beijnes en Werkspoor zeventig rijtuigen werden besteld, bekend onder de naam plan D. De turquoise rijtuigen gingen dienstdoen achter de in de jaren vijftig geleverde nieuwe elektrische locomotieven. De wat oudere NVBS’ers zullen mooie herinne­ringen hebben aan deze karakteristieke rijtuigen, waarvan de AB 7709 nog in het Spoorwegmuseum te zien is.

Ingaande de winterdienstregeling 1978 kwam er een einde aan de inzet van plan D. Op 1 oktober 1978 werd door de NVBS een imponerende afscheidsrit gereden. Initiatiefnemer en organisator Peter van der Vlist vertelt deze avond aan de hand van vele foto’s over deze bijzondere rit, over de voorbereidingen en het overleg over de vele logistieke knelpunten. Het was namelijk een bijzondere rit met een variëteit aan types trekkrachten (waaronder stoom) voor de uit zeven rijtuigen bestaande plan D-trein.

Om van dit karakteristieke materieel, dat in de hoogtijdagen tot ver in Europa te zien was, het historische aspect te belichten, komen ook vele facetten uit de beginperiode aan de orde. Behalve van de bouw bij Werkspoor worden ook vele fraaie foto’s getoond uit de jaren vijftig tot en met zeventig, met soms indruk­wekkende treinsamenstellingen van enkel plan D-rijtuigen. Het verblijf bij de Stoomstichting Neder­land en het ‘tweede leven’ in de Beneluxdienst komen vanzelfsprekend aan de orde.

Ook wordt ingegaan op het herstel van de AB 7709 in Amersfoort. Natuurlijk komt ook de restauratie van het enige overgebleven restauratierijtuig (WRD 7659) aan de orde. Het rijtuig is sinds 2020 weer in volle glorie te zien in het Spoorwegmuseum.

Bagage/restauratierijtuig RD 7651 in de oorspronkelijke turquoise kleur. Utrecht, 16 januari 1951. Foto: J.A. Bonthuis, collectie SNR. Bewerking: Nico Spilt.