Noordoosterlocaalspoorweg-Maatschappij (NOLS)

door Geert de Weger

De spoorlijn van Zwolle naar Emmen maakte ooit deel van de “Noordoosterlocaalspoorweg-Maatschappij” (NOLS) evenals de lijnen van Mariënberg naar Almelo, van Coevorden naar de Duitse grens en van Zuidbroek naar Stadskanaal. De textiel-industrieel en tevens Tweede Kamerlid Jan Willink nam het initiatief tot de aanleg van het net van de NOLS. Eerder had hij dat al gedaan bij de Nederlandsch-Westfaalsche Spoorweg-Maatschappij (NWS) en de Geldersch-Overijsselsche Lokaalspoorweg-Maatschappij (GOLS).

De NOLS vormde in zijn opinie een belangrijk deel voor een spoorwegnet dat lag vanaf de Duitse grens bij Winterswijk tot aan de Noordzee. Zijn wens was om verbinding te krijgen met Harlingen, maar dit werd Delfzijl. Dit hele project bleek uitermate taai. Uiteindelijk werd in 1898 de wet voor de NOLS door het parlement geaccordeerd. In 1901 ving de bouw aan. Nadat in 1903 de lijn van Zwolle tot Ommen in gebruik werd genomen, volgde in 1905 de lijn naar Stadskanaal en de tak Gasselternijveen naar Assen. In 1906 volgde Mariënberg – Almelo, en in 1910 Stadskanaal – Zuidbroek – Delfzijl en de verbindingslijn van station Coevorden op de lijn van de Bentheimer Eisenbahn (BE) bij Laarwald.

Geert de Weger geeft in woord en beeld een indruk van de ontwikkeling van de NOLS waarbij ook de opvolgers niet vergeten worden.