Met de paardentram door Amsterdam

Presentatie door Karel Hoorn

In 1875 kregen een aantal Amsterdamse straten iets nieuws. Behalve stenen keien, bomen en stoepen kwam er een metalen geleiding, de tramrail. In vele andere belangrijke steden reden toen al (paarden)trams. De voordelen voor bedrijf en passagier waren meteen duidelijk: een vaste plaats op de weg, geen gehobbel meer en ook wat minder kracht van het paard nodig. De Amsterdamsche Omnibus Maatschappij kreeg het alleenrecht op het railvervoer in de stad, een recht dat haar geen windeieren legde. Er was genoeg geld om aan verbetering van straten en bruggen mee te betalen als er rails moest worden aangelegd.

Het programma begint zo’n 150 jaar geleden met een aantal omnibussen, de lijnsgewijze vertramming en loopt hier en daar door naar de eerste elektrische trams. De lijnen naar Sloterdijk en naar Sloten horen er natuurlijk ook bij. Gezoek in archieven leverde toch nog een flinke hoeveelheid onbekende foto’s op, voor het merendeel afkomstig uit het stadsarchief van Amsterdam. Van de 269 paardentrams zijn al 170 nummers op foto’s gevonden. Voor de afwisseling wordt het programma gelardeerd met foto’s van de vaak enorm veranderde huidige situatie, zodat het ook nog een gedeeltelijk “toen en nu” karakter heeft.