Herinneringen aan de interlokale trams in Nederland

Presentatie door Raymond Naber

Ik neem u vanavond mee naar een aantal interlokale trambedrijven van Nederland. We zien zowel stilstaande als bewegende beelden met geluid en muziek. Het zwaartepunt ligt bij de trambedrijven van de NZH, HTM, RTM, NBM, GETA en LTM. Prachtige beelden vormen de jaren ’50 NZH- en HTM-6×6 dia’s van Frits van der Gragt, Hans van Engelen en vele anderen. Ondersteund met enkele kaartjes geeft dit een fraai tijdsbeeld van deze trambedrijven, ook voor de autoliefhebbers is er veel te zien!

Rail Theater Voorburg met Aad de Wolf, 15 december 2006.

Het Railtheater Voorburg (RTV), een begrip in de randstad tussen 1966-2009, een laatste opleving was in januari 2013. Een van de oprichters was Aad de Wolf. Het RTV was sociëteit, je kwam er voor de nieuwsgaring en was enigszins een concurrent van de NVBS-afdeling Den Haag. Ik kwam er met mijn vader vanaf 1973 (toen ik 12 was) en heb er later vele avonden verzorgd. Amsterdam heeft nog steeds het Railtheater Amsterdam (RTA) met oprichter Hans Vos, ook al weer actief sinds 1970.

Als er in het RTV avonden waren over de NZH dan puilde de zaal steevast uit. Het begrip Blauwe Tram was vooral in de regio Voorschoten en Leiden gangbaar ter onderscheid van de HTM lijn (Gele Tram) van Den Haag – Wassenaar – Leiden. De NZH reed van Den Haag over Voorburg en Voorschoten naar Leiden. We zien een aantal films gemaakt door Aad de Wolf met zijn kenmerkende stem en muziekkeuze uit de jaren ’50 en ’60. Natuurlijk het NZH-trambedrijf, de Buitenlijnen van de HTM met het materieel uit de jaren ’20, stadsbeelden uit 1955 van de HTM en de RTM aan de Rosestraat te Rotterdam naar Hellevoetsluis en Oostvoorne.

NZH-tram in de bollenvelden bij Noordwijk aan Zee, 1957. Foto: Hans van Engelen.

Wat AI (Artificiële Intelligentie) kan doen met oud filmmateriaal ziet u in verbluffende opnamen van stoomtrams in de jaren ’20-50 in Nederland. Zwart-witfilms met vele mankementen zoals een trillende horizon, krassen en een foutieve afspeelsnelheid kunnen met kunstmatige intelligentie worden opgepoetst naar een hoge kwaliteit alsof het gisteren is gefilmd. In de eindfase van de restauratie wordt er ook kleur toegevoegd. Dat laat deze film zien. Laat u onderdompelen en kijk naar de NZH stoomtrams naar de Bollenvelden, de DSM te Zutphen, het GTW-jubileumtramstel en tenslotte het vertrek van de stoomtrams onder de kappen van station Hollands Spoor voordat deze lijn in 1927 werd geëlektrificeerd en als lijn 11 verder zou gaan.

Een hommage aan de arbeider: het vernieuwen van de tramkruising Leidseplein te Amsterdam in 1953 op een wijze die nu vanwege arbo-wetgeving absoluut niet meer zou kunnen. Een prachtig filmdocument op een snelle en suggestieve wijze gemonteerd (mits we nog tijd hebben…).

Laat u verrassen en verwonderen in deze bijzondere avond.