Grensperikelen bij de Pyreneeën

De grens tussen Frankrijk en Spanje wordt gevormd door de Pyreneeën. Het gebied aan weerszijden daarvan is dun bevolkt en de mogelijkheden om door het gebergte de grens over te steken zijn beperkt. Momenteel zijn er drie spoorgrenzen in gebruik. In het westen tussen Hendaye (F) en Irun, waar treinen op drie spoorwijdten de grens passeren. Smalspoor met elk halfuur de regionale Euskotreinen, normaalspoor voor de goederentreinen en de weinige reizigerstreinen. Het breedspoor uit Spanje eindigt in Hendaye. Voor grensoverschrijdend reizigersvervoer geldt dat ‘men elkaar over de grens brengt’. De TGV en de slaaptreinen uit Parijs eindigen in Irun. De Intercity uit Madrid en de nachttrein uit Lissabon eindigen in Hendaye. Door de verder oostwaarts in gebruik genomen HSL zijn doorgaande reizigerstreinen over de oude grensovergangen vervallen. Goederentreinen kunnen over driebenig spoor in beide richtingen de grens passeren.
Van de Franse lijn Dax – Toulouse takte in Pau een lijn naar de Spaanse stad Huesca via het grensstation Canfranc af. Lang reden de treinen niet verder dan Oloron Ste Marie. Tot veler verbazing is in 2016 de spoorlijn tot Bedus weer in gebruik genomen. Het vervolg richting Spanje is sinds 1970 in verval. In Canfranc komt een paar keer per dag een dieseltrein uit Huesca. Het ’Franse’ gedeelte is geheel verkommerd.
In het ministaatje Andorra ontbreekt elk spoor van spoor. De naam van het station ‘Andorre l’Hospitalet’ aan de hoofdlijn van Toulouse naar Latour-de-Carol doet vermoeden dat er een lijn naar Andorra zou hebben gelopen. Echter de Pyreneeën gaven zich niet gewonnen.
In Latour-de-Carol begint de ‘Train jaune’, de gele SNCF smalspoorlijn naar Villefranche. Deze toeristische lijn loopt door de noordelijke Pyreneeën; het beroemde hangviaduct slaan we natuurlijk niet over. De gele smalspoortrein rijdt dicht langs de grens maar blijft op Frans grondgebied. In Latour-de-Carol eindigen de nachttrein uit Parijs (normaalspoor) en de locale trein uit Barcelona (breedspoor). De nieuwe HSL-verbinding van Barcelona naar Perpignan heeft het doorgaande reizigersvervoer overgenomen.
De meest oostelijk gelegen grensovergang verbindt Frankrijk met Spanje via de stations Cerbère en Port Bou. Hier zien we twee Talgotreinen de overgang van normaal- op breedspoor passeren. De doorgaande reizigerstreinen behoren hier tot het verleden.