De spoorwegen in Indonesië in 1980

Door de koloniale bewindsperiode is de geschiedenis van de Indonesische Spoorwegen onlosmakelijk verbonden met Nederland. Daarvan was anno 1980 nog veel terug te vinden tijdens een reis die ons voerde van West- naar Oost-Java.

Hoewel het einde van de stoomtractie ook hier met rasse schreden naderde, werden toch nog 12 verschillende series onder stoom aangetroffen, daarbij zelfs locomotieven van 100 jaar oud. Hoogtepunten waren dan ook het depot Madiun van waaruit deze veteranen nog werden ingezet op de zijlijn naar Ponorogo, en Cibatu met de o.a. door Werkspoor gebouwde Mallet-locomotieven van de serie CC 50. Ook waren nog heel wat, reeds uitgediende, exemplaren van andere series in de depots te bewonderen, waaronder nog een paar vierkante stoomtramlocjes. Het bezoek aan enkele suikerfabrieken maakte de oogst aan stoomlocomotieven nog groter. Bij deze smalspoorbedrijfjes werd een grote variatie aan locjes gezien, van twee-assers en Mallets tot vijfassige Luttermöllerlocs.

Het culturele aspect zal zeker niet onvermeld blijven, want een bezoek aan onder andere de Borobudur mag natuurlijk niet ontbreken. Na deze belevenissen op Java wordt Nidden-Sumatra bezocht, waar de tandradlijnen rondom Padang Pandjang in een prachtige tropische flora een kleine indruk geven van het eens zo omvangrijke kolenvervoer in deze regio. Gelukkig konden nog enkele tandradlocs in actieve dienst worden vastgelegd. Niet alleen de uit 1967 daterende locomotieven van Japanse makelij, maar zelfs nog enkele exemplaren die in 1921 door Esslingen gebouwd waren en voor een waardige afsluiting van deze reis zorgden.