Via Baltica, 2013

door Han Duijve

Op zaterdag 31 augustus 2013 groeide de groep deelnemers langzaam in de IC van Amsterdam naar Hannover. In Bad Bentheim stapten de laatste deelnemers in en van daar gingen we met 32 personen naar Osnabrück. Daar werd overgestapt op een ICE naar Hamburg die vanwege koperdiefstal Bremen niet aandeed, maar via de goederenspoorlijn om Bremen reed. Toch waren we op tijd in Hamburg, vanwaar we na 1&frac12 uur pauze naar Kopenhagen doorreden met een diesel-ICE. Op de boot van Puttgarden naar Rødby was het vrij rustig, waardoor het mogelijk was om de trein in de boot vrij van vrachtauto’s te fotograferen.

Na een uitstekend diner en een overnachting in Tårnby togen we de volgende ochtend vroeg naar Malmö, van waar we met een Veolia-trein in een rijtuig uit de jaren zestig naar Stockholm reisden, om over te stappen op de boot naar Tallinn. De overtocht met diner aan boord verliep rustig.

De volgende ochtend werden we opgewacht door onze begeleider Udrius Armalis, die met de bus klaar stond. Nadat de bagage naar het hotel gebracht was, kon iedereen van een vrije middag genieten. Helaas wat het deze middag wat onbestendig, maar dit was de enige regen tijdens de reis! Op dinsdagochtend voegden de zes deelnemers die per vliegtuig waren aangereisd zich bij de groep en togen we met de bus naar de haven van Pirita voor een boottocht naar het eiland Naissaar. Hier stonden twee militaire vrachtwagens op ons te wachten voor een rondrit over het eiland, langs oude militaire stellingen en opslagplaatsen voor zeemijnen, met restanten van smalspoorlijnen.

Na een goede lunch werd een kort treinritje gemaakt in een wat gammele trein, waarna we weer terugvoeren. De volgende dag begon met een dieselrit naar Pärnu. Daar stond de bus gereed voor een bezoek aan het smalspoormuseum van Lavassaare. Na een kort stoomtreinritje en een goede lunch in het museum konden we een, tevoren niet geplande, rit maken in het turfwinningsgebied van Lavassaare met een dieselloc en één rijtuig.

Na omrangeren met de hand werden op de terugweg enkele fotostops georganiseerd. Met de bus reden we daarna naar Tootsi waar de fabriek stilligt, maar wel een machinist aanwezig was en een klein stukje met een locomotief gereden kon worden. Via Türi waar drie stoomlocomotieven staan, zijn we per bus naar Tallinn teruggegaan.

Op donderdagochtend stond met een rit met een historische tram in Tallinn op het programma, inclusief een bezoek aan beide remises. ′s Middags was er gelegenheid een depot van een havenspoorlijn te bezoeken, waarbij tot onze verrassing een rit met een goederentrein (op de omloop van de locomotief) aangeboden werd, waar natuurlijk gretig gebruik van gemaakt werd. Aan het eind van de middag werd de trein naar Narva genomen, wat we de volgende ochtend verkend hebben. Hier konden de beide vestingen aan de grens met Rusland worden gefotografeerd. Ook hebben we een orthodoxe kerk bezocht, waar toevallig een begrafenis plaatsvond. Daarna werd koers gezet naar Sillamäe, een geprivatiseerde haven met een eigen spoorwegbedrijf.

Van hier zijn we naar Ahtme gereden voor een bezoek aan Eesti Energia, dat een spoorbedrijf heeft met een netlengte van ongeveer 160 km. Hier kwamen we in korte tijd twee goederentreinen tegen. Na een depotbezoek zijn we doorgereden naar Kunda, waar een cementbedrijf een eigen spoorlijn heeft. Ook hier werd ons een rit aangeboden op een diesellocomotief type TEM2 naar Rakvere, met een tussenstop in de kalksteengroeve. Van dit aanbod maakte een groot deel van de deelnemers gebruik, mede vanwege het mooie weer. Na het inchecken in het hotel is een deel van de deelnemers nog met de bus naar Tapa gereden voor een bezoek aan het locdepot aldaar.

Op zaterdagmorgen zijn we per trein naar Tallinn teruggereden voor een rondrit over goederenspoorlijnen. Voor ons reed een vijfdelig dieseltreinstel, compleet met eerste klasse en bediende bar. We zijn in het havengebied geweest en hebben ook een stuk spoor in het westen van Tallinn bereden, waar nooit eerder een reizigerstrein was geweest. Na deze rit werd per trein naar Tartu vertrokken.

De volgende ochtend konden we uitslapen, de trein naar Valga vertrok pas na tienen. Na een overstap in Valga werd Estland vaarwel gezegd en reden we Letland binnen. In Strenči stond de bus klaar die ons naar een goed restaurant bracht voor een lunch in Russische stijl. De tijd leek hier te hebben stilgestaan. Daarna reden we naar Seda voor een rondrit over de turfspoorlijn, waarbij enkele stukken al lang niet meer bereden waren; de rails waren roestig en de takken van de bomen hingen over de hele breedte van het tracé, maar dat was geen hindernis om te rijden (bij ons zou zoiets onmogelijk zijn!).

Na deze rit werd het depot bezocht, waar nog een portret van Breznjev hing. Een deel van de deelnemers ging hierna met de trein naar Riga, de rest met de bus. Op maandagmorgen werd vrij vroeg koers gezet naar Talsi waar een agrarisch museum is bezocht met een mooie collectie voertuigen, waaronder een smalspoortreintje. Van daar zijn we naar Lielsalas gereden, waar een grote turfwinning is. Hier hebben we een rit per trein gemaakt en gezien, dat er nog veel turf gestoken werd. Na deze rit werd doorgereden naar Venstpils, waar in het openluchtmuseum een stoomtreinrit gemaakt werd met een locomotief uit de Eerste Wereldoorlog.

De dinsdag stond in het teken van een bezoek aan Riga, dat per trein vanuit Tukums 2 werd bereikt. Een deel van de deelnemers is meegegaan met de bezoeken aan een locdepot en een herstelwerkplaats voor treinstellen, de rest heeft de stad verkend. Aan het begin van de avond zijn we in de trein naar St. Petersburg gestapt waarmee we tot Daugavpils gereden zijn, met een (wat geïmproviseerde) maaltijd aan boord.

In Daugavpils werd de volgende ochtend een bezoek gebracht aan een locomotievenwerkplaats en het locdepot. ′s Middags was er een tramrondrit met een oude in Riga gebouwde tram, deels nog over enkelsporige lijnen langs zandwegen. Vanwege werkzaamheden aan de baan was er ook op andere plaatsen tijdelijk enkelspoor, maar daar kwamen we goed doorheen.
Aan het eind, nadat we een andere tram van Russisch makelij gekregen hadden ging het echter mis, twee trams in de andere richting waren ontspoord. Na het toekijken bij het hersporen van één tram, zijn we toch maar met een stadsbus teruggereden.

De volgende ochtend moesten we echt vroeg vertrekken, om de trein in Turmantas in Litouwen te halen. Deze trein bracht ons naar Vilnius waar we, na het afgeven van de bagage in het hotel, de stad konden verkennen of het locdepot konden bezoeken. ′s Middags hebben we een rondrit rond Vilnius gemaakt over goederensporen. Een deel van deze sporen was in een minder goede staat, maximaal 10 km/u en bij elk wissel moest de begeleider uistappen, om deze te controleren. We hebben ook hier een primeur gehad op een lijn naar een elektriciteitscentrale. Na deze rit hebben we in de stad het afscheidsdiner gehad. Na een vrije ochtend in Vilnius zijn de treinreizigers naar Kaunas vertrokken met een nieuwe dubbeldekstrein.

Na een korte pauze ging het per dieseltrein verder naar Šeštokai. Van Šeštokai naar Suwałki (Polen) zou geen trein rijden en ook geen bus. Gelukkig wisten we dit op tijd en was onze bus hiervoor besteld. 2 Tsjechische toeristen hadden geluk, want zij wisten het niet en konden nu met ons mee. Van Suwałki hadden we een rechstreekse trein naar Warschau. Op zaterdag 14 september zijn we van Warschau naar huis gereden.

We kunnen terugkijken op een zeer geslaagde reis, met een aantal verrassingen dankzij de inzet van onze begeleider Udrius Armalis uit Litouwen, waarvoor dank.

---