Beschrijving
De schrijver, Andreas Mausolf, geen onbekende in tramkringen, heeft al vroeg samengewerkt met Günther H. Köhler, de drijvende kracht achter de schenkingen van vrijgekomen tramwagens uit Duitsland aan Roemenië. Een telefonische vraag of hij zijn contacten bij de Bremer Straßenbahn wilde inzetten om bepaalde voorbereidingen op dit gebied af te ronden hebben hem na verloop van tijd tot tweede betrokkene gemaakt. Dit betekent dat de lezer enig inzicht krijgt in de problemen met de organisatie en de achtergronden van die schenkingen. Bovendien heeft de schrijver zo’n drie jaar in Roemenië gewoond. Tijdens zijn verblijf en het reizen heeft hij een grote liefde voor land en bevolking gekregen. Het boek begint met enkele mooie sfeerbeelden van het land en van treinen die voor excursies of verplaatsingen werden gebruikt.
De vele reizen die voor het leggen van contacten e.d. nodig waren heeft hij tevens benut om zaken te fotograferen die het boek zo interessant maken. De enorme hoeveelheid trams die in Roemenië een nieuw emplooi vond, maakt dit boek tot een eerste deel van twee.
Het boek zou nooit ontstaan zijn, als dhr G.H. Köhler (overleden 4 augustus 2005) tijdens een studiereis naar Roemenië in 1992 niet zo getroffen was geweest door de toestand waarin de steden en hun railvervoerbedrijven,na jaren dictatoriaal bewind, waren terecht gekomen. Dit gevoel gold overigens voor alle reisgenoten. Versleten wagens en infrastructuur en geen geld voor verbeteringen. In het internationale gezelschap van deze reis werd geregeld van gedachten gewisseld, hoe men uitgediende maar nog rijvaardige tramwagens uit b.v. München en Stuttgart wellicht in Roemenië nog kon gebruiken. Frits van der Gragt vertelde hierbij over zijn ervaringen met de schenking en het transport van Amsterdamse wagens naar Poznań in Polen. Hieruit werd duidelijk dat er wel degelijk mogelijkheden waren en problemen overwonnen konden worden! Tijdens deze reis is waarschijnlijk de basis gelegd voor de enorme inzet van dhr. Köhler om Roemeense bedrijven aan beter materieel te helpen. De schrijver Andreas Mausolf, heeft hem daarbij vergezeld en bijgestaan.
Dit eerste deel behandelt de bedrijven van Timişoara, Arad, Reşița en Oradea, die alle voor 1918 in Oostenrijk-Hongarije lagen. De Duitse en Hongaarse namen voor die steden worden ook vermeld. De behandeling vindt plaats onder de kop “Inspektionsreisen”, vooral bedoeld om met de bedrijven te praten over het in dienst (blijven) houden van de “vreemde” wagens en eventuele problemen op te lossen. Ouder materieel wordt in het boek alleen aangestipt als het nog museaal aanwezig is. De vooruitzichten voor het onderdak van Tramclub “Banat” in Timişoara zijn inmiddels ongewis. Het materieel krijgt ruime aandacht, vooral omdat hier ook nog een tweelingwagen (Gemene) aanwezig is. Dit soort wagens hebben nog lang gereden in Hongaarse steden. Het boek gaat dus niet over de geschiedenis van de bedrijven. Wel is er volle aandacht voor het materieel dat ten tijde van de komst van de geschonken trams nog in dienst was. Ook nieuwe wagens, zoals de 10 geleverde ULF’s aan Oradea zijn niet vergeten.
Zelf heb ik een volgende reis naar Roemenië (1996) meegemaakt, en overal werden wij zeer gastvrij en met egards ontvangen. In sobere directiekamers werd veel gedaan om het ons naar de zin te maken. In Timişoara kregen we voor de, op eigen gelegenheid te maken ritjes, zelfs een maandabonnement aangeboden. Een groot deel van die abonnementen is door de deelnemers op de laatste dag aan de bevolking geschonken.
Natuurlijk kunnen er bij een fotoboek opmerkingen over de foto’s worden gemaakt, zoals iets te donker, voor de compositie iets te laat of te vroeg genomen, alles ook nog naar eigen smaak in te vullen. De datering is wat mager, meestal wel maand en jaar, soms alleen het jaar van de opname. Zonder op deze zaken verder in te gaan is en blijft het een boek met vele mooie foto’s die een goede indruk geven van de besproken trambedrijven in de laatste 25 jaar. Op foto’s is er aandacht voor architectuur en de sfeer die de stad eigen is. Het boek is een feest van herkenning voor hen die er al eens geweest zijn. Zij die het boek uit nieuwsgierigheid willen aanschaffen zullen niet ontkomen aan de wens er ook zelf eens te gaan kijken. Voor de paard en wagens op de foto’s bent u al te laat, die zijn inmiddels in veel steden verboden!
Een aanrader dus voor de geïnteresseerde! Persoonlijk kijk ik uit naar het tweede deel met het overzicht van de meer dan 1000 tramwagens die in Roemenië een nieuw inzetgebied hebben gevonden.
Karel Hoorn
Beoordelingen
Er zijn nog geen beoordelingen.